[ Pobierz całość w formacie PDF ]
duchownymi.
53. Romantyzm polityczny w Niemczech ~ Adam Mueller,
Głównymi przedstawicielami kontrrewolucyjnego romantyzmu w Niemczech byli Adam Muller i Ludwig von Haller.
Punktem wyjścia ich poglądów był kult germańskiej przeszłości i chrześcijaństwa. Uważali, że im bardziej konserwatywny
jest naród, tym bardziej jest narodowy. Prawdziwie narodowe jest tylko państwo stanowe, gdzie siłą i kwiatem jest szlachta.
Każde państwo to samodzielne indywiduum, a stany to organiczna całości podtrzymujące monarchiczny aparat państwowy.
Ważnym założeniem było zachowanie ciągłości tradycji i obowiązek jej strzeżenia jako jeden z głównych obowiązków
patriotycznych. Rewolucja francuska to kara boża zesłana na klasy wyższe za ich ateizm.
Romantyzm protestował przeciwko filozofii oświecenia, był wielką rehabilitacją państwa, traktowanego jako oś, wokół której
obracają się wszystkie refleksje i tendencje polityczne. Stawało ono ponad społeczeństwem, wchłaniało całe życie społeczne i
narodowe.
Adam Müller - proponowaÅ‚ podziaÅ‚ stanowy oparty na czterech stanach: szlachtÄ™, kler, rzemieÅ›lników i kupców. RozwijaÅ‚
teorię ograniczonego państwa stanowego, gdzie dominująca rolę odgrywa szlachta. Sprzeciwiał się oświeceniowym
koncepcjom stanu naturalnego, umowy społecznej podziału władz. Krytykował liberalne koncepcje ekonomiczne Adama
Smitha. Zarzucał mu lekceważenie duchowych aspektów więzi międzyludzkich w państwie i strywializowanie tej więzi
poprzez sprowadzenie jej wyłącznie do stosunków wytwórczych i handlowych. Rola jaka odgrywa państwo jest możliwa
dzięki spójności naród, przenikniętego wspólnym duchem -Volksgeist. Przeszłe pokolenia wraz z obecnymi są wspólnie
suwerenem w państwie. W organicznym związku, jaki stanowi państwo, wolność jest czymś naturalnym, wypływa z
naturalnych dążeń jednostki podzielane przez inne jednostki. Dominującą rolę w państwie odgiywa szlachta - ziemianie,
gdyż świadomi byli swych powinności na rzecz wspólnoty. Winna jest istnieć idea prawa, które ludzie poznają wchodząc w
wzajemnie w relacje pomiędzy sobą i z władzą. Stosowanie prawa leży w rękach władcy, który rozstrzyga poszczególne
przypadki kierując się wspólnym interesem stron. Sędzia zastępuje więc ustawodawcę. Podporządkowana państwu powinna
być nawet religia. Wojna jest czynnikiem spajającym ludzi w służbie państwu.
Kult państwa i narodowej przeszłości, solidaryzm stanów oraz głęboki antyracjonalizm to cechy, które pozwalały na
odrzucenie idei rewolucyjnych i na uzasadnienie walorów ancien regime'u. Reakcjoniści aprobowali podstawowe instytucje
feudalnego państwa, z absolutną władzą monarchy włącznie. Zniesienie monarchii i likwidację starego ustroju uważali za
nienaturalne rozerwanie ciÄ…gu historii.
54. Niemiecka szkoła historyczna: poglądy o genezie i istocie prawa i ich polityczne konsekwencje - Puch ta, Savigny.
Była to szkoła profesorska-jej najgłośniejsi przedstawiciele to profesorowie uniwersyteccy. Czerpała z romantyzmu.
Gustav von Hugo w artykule pt. Ustawy nie sąjedynym zródłem prawa" wychodzi z założeń, iż prawo tworzy przede
wszystkim historia, powstaje ono w długim rozwoju w sposób samoczynny, niezależnie od aktualnych potrzeb i decyzji
człowieka. Prawo powstaje mniej więcej jak reguły gier towarzyskich - bez udziału ustawodawcy, bez decyzji grających.
Jednym słowem ich twórcą jest zwyczaj.
Karl Friedrich von Savigny odrzucał prawo natury. Twierdził, iż nauczycielką życia jest historia, albowiem cała
terazniejszość to nic innego jako organiczny wytwór przeszłości (odwołanie do Burke'a i jego konserwatyzmu). Celem
powstrzymania niepokojących tendencji występujących w dniu dzisiejszym należy udać się po naukę do wczorajsze, a
jeszcze lepiej przedwczorajszej przeszłości. Terazniejszość w sposób nieuchronny jest uwarunkowana przez przeszłość, to
jedyną drogą działania w terazniejszości jest świadome podporządkowanie się przyszłości przez jej zgłębienie. Przeszłość
panuje nad terazniejszością, jest także wartościowa. Historyzm i irracjonalizm tworzą podstawę poglądów szkoły na prawo.
Savigny twierdził, że prawo jest jednym z produktów ducha narodu i rozwija się wraz z rozwojem tego ducha, podobnie jak
49
język, obyczaje i ustrój. Prawo jest zatem częścią życia narodu, znajdującą swój wyraz w jego świadomości. Początkowo
prawo jest po prostu częścią ogólnej świadomości narodowej. Pózniej staje się bardziej skomplikowane - można w nim
[ Pobierz całość w formacie PDF ]