[ Pobierz całość w formacie PDF ]
wyrostkiem rylcowatym. Na jej stronie przyśrodkowej znajduje się wcięcie przeznaczone dla
kości łokciowej pokryte powierzchnią stawową. Na stronie zwróconej do kości nadgarstka
znajduje się podwójna powierzchnia stawowa. Nasada górna kości promieniowej i część
górna trzonu są niemacalne, można wyczuć trzon mniejwięcej od połowy długości po stronie
palca dużego i powyżej tego palca wyrostek rylcowaty.
Kość łokciowa
Kość łokciowa posiada trzon i dwie nasady. Nasada górna jest silniej rozwinięta niż dolna,
posiada dwa wyrostki:
22
tylny większy zwany wyrostkiem łokciowym i przedni mniejszy zwany wyrostkiem dziobiastym.
Między wyrostkami leży wcięcie półksiężycowate obejmujące bloczek kości ramiennej. Po
stronie bocznej wyrostka dziobiastego jest małe wcięcie promieniowe dla główki kości
promieniowej. Poniżej wyrostka dziobiastego wystaje guzowatość łokciowa punkt przyczepu
mięśnia ramiennego. Trzon kości łokciowej jest podobnie jak kości promieniowej trójgraniasty,
jeden z jego brzegów zwrócony do kości promieniowej nosi nazwę grzebienia
międzykostnego. Nasada dolna czyli dalsza jest słabo wykształcona, ma kształt nieregularnej
główki pokrytej powierzchnią stawową. Od jej strony przyśrodkowej znajduje się wyrostek
rylcowaty. Kość łokciową można wyczuć na całej długości począwszy od wyrostka łokciowego
wzdłuż brzegu tylnego aż do wyrostka rylcowatego.
Kości nadgarstka
Nadgarstek składa się z dwóch szeregów kostek, każdy po 4 kostki. Szereg bliższy łączy się z
kośćmi przedramienia, a szereg dalszy z kośćmi śródręcza. Kostki liczy się od strony palca
dużego w kierunku do palca małego. Kości szeregu bliższego noszą też nazwy:
kość łódkowata, księżycowata, trójgraniasta i grochowata. Pierwsze trzy leżą obok siebie,
natomiast grochowata leży na kości trójgraniastej. W szeregu dalszym kostki noszą nazwę:
czworoboczna większa, czworoboczna mniejsza, główkowata i haczykowata. Kostki są
pokryte ze wszystkich stron powierzchniami stawowymi i łączą się między sobą z kośćmi
przedramienia i śródręcza.
Kości śródręcza
Kości śródręcza jest pięć, liczymy je od strony palca dużego. Każda z tych kości ma trzon i
dwa końce, bliższy, zwany podstawą posiada powierzchnię stawową przeznaczoną dla
odpowiedniej kości nadgarstka, dalszy ma kształt główki i łączy się z pierwszym członem
odpowiedniego palca. Pierwsza kość śródręcza wyróżnia się spośród innych tym, że posiada
na podstawie siodełkowatą powierzchnię stawową.
Kości palców
Palec pierwszy czyli kciuk posiada dwa człony, pozostałe palce są trójczłonowe. Człony
palców nazywają się paliczkami. Podstawy pierwszych członów posiadają wklęsłe
powierzchnie stawowe przeznaczone dla główek kości śródręcza, przeciwległe końce mają
kształt główek. Paliczki środkowe mają podstawy wydłużone i wgłębione, dalsze końce w
kształcie główek. Paliczki ostatnie zakończone są guzowatościami paznokciowymi. Palec
pierwszy posiada paliczek pierwszy i trzeci. W kości ręki można wyczuć kości śródręcza od
strony grzbietowej ręki oraz wszystkie paliczki palców również najlepiej od strony grzbietowej.
23
Połączenia kości kończyny górnej
Dzielimy je podobnie jak kości na połączenia obręczy barkowej i wolnej kończyny. Do
połączeń obręczy należy staw mostkowo_obojczykowy i barkowo_obojczykowy. Staw
mostkowo_obojczykowy łączy powierzchnię stawową mostkowego końca obojczyka wcięciem
obojczykowym rękojeści mostka. W jamie stawowej tego stawu znajduje się chrząstka
stawowa, która dzieli jamę na dwie części. Staw otacza torebka stawowa wzmocniona przez
więzadło mostkowo_obojczykowe przednie i tylne. Obojczyk jest połączony również z
pierwszym żebrem więzadłem żebrowo_obojczykowym. W stawie tym odbywają się ruchy
obrotowe obojczyka w stosunku do mostka. Staw barkowo_obojczykowy łączy powierzchnie
stawowe barkowego końca obojczyka i wyrostka barkowego łopatki. W jamie stawowej może
znajdować się chrząstka śródstawowa. Torebkę stawu wzmacnia bezpośrednio więzadło
barkowo_obojczykowe ponadto są dwa więzadła leżące poza stawem, które łączą wyrostek
kruczy z obojczykiem. W stawie tym obojczyk wykonuje ruchy obrotowe, ale są one bardzo
ograniczone. Obydwa omówione stawy są dobrze macalne. Na łopatce znajduje się więzadło
kruczo_barkowe rozpięte między wyrostkiem kruczym i barkowym, leży ono ponad stawem
barkowym i ma wpływ na ruchy w tym stawie. Aopatka łączy się stawowo z kością ramienną,
jest to staw ramienny. Należy on podobnie jak i stawy następne do połączeń wolnej kończyny
górnej. Staw ramienny - powierzchnia wypukła to głowa kości ramiennej, powierzchnia wklęsła
znajduje się na kącie bocznym łopatki. Powierzchnia ta nosi nazwę panewki, jest ona lekko
wklęsła otoczona obrąbkiem stawowym, który ją powiększa i pogłębia. Powierzchnia stawowa
na głowie kości ramiennej jest większa od powierzchni stawowej panewki. Torebka stawowa
jest wiotka, obszerna, dochodzi na kości ramiennej do szyjki anatomicznej, na łopatce sięga
poza brzegi powierzchni stawowej. Torebka stawowa jest wzmocniona przez ścięgna mięśni,
które schodzą z łopatki na kość ramienną i przez jedno tylko więzadło kruczo_ramienne. Staw
ramienny jest stawem wieloosiowym, kulistym zwanym ze względu na dużą swobodę ruchów
stawem wolnym. Ruchy w tym stawie są następujące:
w przód i w tył, tj. ruch wahadłowy, w bok
- ruch odwodzenia i przywodzenia, ruchy skręcania ramienia na zewnątrz i do wewnątrz i ruch
złożony z wielu ruchów zwany obracaniem lub obwodzeniem, w którym kończyna zatacza
koło. Przy podnoszeniu kończyn powyżej poziomu włączają się stawy obręczy barkowej,
ponieważ kość ramienia podnosi ku górze więzadło kruczo_barkowe rozpięte jak daszek nad
stawem ramiennym. Staw ramienny przykryty jest przez mięsień naramienny i przez to nie jest
dostępny do bezpośredniego obmacywania. Staw łokciowy łączy kość ramienną z obu kośćmi
przedramienia. Jest to staw złożony z trzech stawów:
stawu ramienno_łokciowego, ramienno_promieniowego i stawu łokciowo_promieniowego
bliższego. Staw ramienno_łokciowy łączy powierzchnie stawowe i bloczku kości ramiennej i
wcięcie półksiężycowate kości łokciowej. W stawie ramieniowo_promieniowym powierzchnie
stawowe znajdują się na bloczku kości ramiennej i na wgłębieniu główki kości promieniowej.
W stawie promieniowo_łokciowym bliższym powierzchnie stawowe stanowią wcięcie
24
promieniowe kości łokciowej i obwód stawowy główki kości promieniowej. Torebka stawowa
jest wspólna dla wszystkich trzech stawów. Jest ona wzmocniona po bokach przez silne
więzadła poboczne:
łokciowe i promieniowe, które schodzą znad kłykci kości ramiennej do obu kości
przedramienia. W stawie promieniowo_łokciowym bliższym znajduje się ponadto więzadło
[ Pobierz całość w formacie PDF ]